تذکره الاولیاء، کتابیست عرفانی، به نثر ساده و در قسمت هایی مسجع، در شرح احوال بزرگان اولیاء و مشایخ صوفیه و به زبان فارسی، نوشته فریدالدین عطار نیشابوری. این کتاب مشتمل است بر مقدمه و ۷۲ باب، که هریک به زندگی، حالات، اندیشه ها و سخنان یکی از عارفان و مشایخ تصوف می پردازد، و ذکر مکارم اخلاق، مواعظ و سخنان حکمت آمیزشان در این کتاب آورده شده است.
نخستین باب به حالات و سخنان امام جعفر صادق (ع)، و باب هفتاد و دوم به حسین بن منصور حلاج اختصاص یافته است. دست نویس های معتبر تذکره الاولیاء، تا قرن دهم هجری، شامل همین ۷۲ باب است، اما پس از قرن دهم فصل های دیگری با عنوان «ذکر متأخران از مشایخ کبار» بر این کتاب افزوده شده که حالات و سخنان ۲۵ تن از عارفان قرن های چهارم و پنجم را دربر دارد. در این کتاب از کسانی چون اویس قرنی، ابراهیم ادهم، رابعه عدویه، ابوحنیفه، شافعی، احمد حنبل و محمد باقر یاد شده است. (بیشتر…)