عطار نیشابوری، یکی از عارفان و همچنین یکی از شاعران بلندنام ادبیات فارسی‌ در اواخر سده ششم و اوایل سده هفتم است.
کتاب پندنامه عطار با ستایش خداوند آغاز می‌شود و شاعر ابتدا به ذکر نشانه‌های قدرت پروردگار می پردازد و از پیامبرانی چون نوح و لوط و ابراهیم سخن به میان می آورد؛
حمد بی‌حد آن خدای پاک را / آنکه ایمان داد مشتی خاک را / آنکه در آدم دمید او روح را / داد از طوفان نجات او نوح را / آنکه فرمان کرد قهرش باد را / تا سزای داد قوم عاد را / آنکه لطف خویش را اظهار کرد / بر خلیلش نار را گلزار کرد … (بیشتر…)

منطق الطیر، منظومه ای از عطار نیشابوری است که به زبان فارسی و در قالب مثنوی سروده شده است. کار سرودن این مثنوی در قرن ششم هجری قمری پایان یافته است. این مثنوی که بیش از ۴۰۰۰ بیت دارد، از مثنوی های تمثیلی عرفان اسلامی به شمار می آید. مراحل‌ و منازل در راه پوییدن و جستن عرفان یعنی شناختن رازهای هستی در منطق الطّیر عطار هفت منزل است. او این هفت منزل را هفت وادی یا هفت شهر عشق می نامد. (بیشتر…)

تذکره الاولیاء، کتابیست عرفانی، به نثر ساده و در قسمت هایی مسجع، در شرح احوال بزرگان اولیاء و مشایخ صوفیه و به زبان فارسی، نوشته فریدالدین عطار نیشابوری. این کتاب مشتمل است بر مقدمه و ۷۲ باب، که هریک به زندگی، حالات، اندیشه ها و سخنان یکی از عارفان و مشایخ تصوف می پردازد، و ذکر مکارم اخلاق، مواعظ و سخنان حکمت آمیزشان در این کتاب آورده شده است.
نخستین باب به حالات و سخنان امام جعفر صادق (ع)، و باب هفتاد و دوم به حسین بن منصور حلاج اختصاص یافته است. دست نویس های معتبر تذکره الاولیاء، تا قرن دهم هجری، شامل همین ۷۲ باب است، اما پس از قرن دهم فصل های دیگری با عنوان «ذکر متأخران از مشایخ کبار» بر این کتاب افزوده شده که حالات و سخنان ۲۵ تن از عارفان قرن های چهارم و پنجم را دربر دارد. در این کتاب از کسانی چون اویس قرنی، ابراهیم ادهم، رابعه عدویه، ابوحنیفه، شافعی، احمد حنبل و محمد باقر یاد شده است. (بیشتر…)