یکی از موضوعاتی که پیرامون معاد مطرح است، جسمانی یا روحانی بودن آن است. بطور عمده معتقدین به معاد به سه دسته تقسیم می شوند:
۱. گروه نخست عموم فلاسفه و پیروان حکمت مشاء هستند که فقط قائل به معاد روحانی می باشند. از نظر آنان پس از مرگ، صورت و اعراض بدن انسان نابود می شود و آنچه باقی می ‌ماند روح انسان است که به عالم مجردات باز می گردد و در آن جهان یا بهره مند از لذت های معنوی می گردد یا دچار عذاب های روحانی!
۲. گروه دوم عموم متکلمین و فقهاء و اهل حدیثند که معاد را فقط جسمانی می دانند زیرا روح در نظر آنان همچون جسم لطیفی است که در بدن جریان دارد مانند جریان آب در گل یا جریان آتش در ذغال!
۳. گروه سوم از جمله بزرگان حکماء و مشایخ عرفاء و جمعی از متکلمین مثل غزالی و کعبی، راغب اصفهانی و بسیاری از علمای شیعه مثل شیخ مفید و شیخ طوسی قائل به معادی روحانی و جسمانی هستند و معتقدند که نفس مجرد آدمی در روز رستاخیز به بدن خاکی وی باز می گردد. (بیشتر…)