چنگیز آیتماتف از نویسندگان نام‌آور عصر ماست که انتشار ترجمه آثارش به ۱۵۰ زبان دنیا، به بیش از ۴۰ میلیون نسخه می‌رسد. این نویسنده در ۱۲ دسامبر ۱۹۲۸ در روستای چقر در قرقیزستان به دنیا آمد. در آن روستا به مدرسه رفت، تحصیلات خود را در مدرسه عالی بیشکک ادامه داد و در دانشکده ادبیات مسکو به پایان رساند. از آن پس زندگی خود را وقف ادبیات، روزنامه نگاری و سیاست کرد و در سال ۱۹۸۵ در دوران پرسترویکا از نزدیکان و مشاوران گورباچف بود و در سال ۱۹۹۴ سفیر قرقیزستان در بلژیک، شد. از میان زمان‌ها و داستان‌های کوتاه او: «روزی به درازای یک قرن»، «رؤیاهای ماده گرگ» و «پرنده مهاجر»، با ترجمه محمد مجلسی، در سال‌های گذشته چندین بار چاپ و منتشر شده‌اند. امّا «جمیله» از نخستین آثار چنگیز آیتماتف، یادگار دوران جوانی اوست که در سال ۱۹۵۸ انتشار یافت و به چندین زبان ترجمه شد و طی مدت کوتاهی شهرت جهانی به دست آورد. لوئی آراگون، شاعر و نویسنده بزرگ فرانسه، «جمیله» را «زیباترین داستان عاشقانه جهان» نام نهاد؛

جمیله حکایت عشق بزرگان و نام آوران جهان نیست، بلکه داستان عشق ساده‌ترین و محروم ترین آدمیزاد روی زمین است. جمیله دختری است روستایی که در دوران جنگ دوم جهانی با یک گاری، جوال‌های گندم را از دهکده به ایستگاه راه آهن می‌رساند، تا مانند بقیه روستاییان به تهیه آذوقه برای سربازان در جبهه‌های جنگ کمک کند. معشوق و دلداده او نیز در همین ردیف است و جز یک دست لباس کهنه سربازی و یک جفت چکمه سوراخ، دارایی دیگری ندارد. و راوی داستان نقاش جوانی است که در پانزده سالگی شاهد و ناظر این عشق بوده است.
نویسنده با سادگی و زیبایی و ظرافت حیرت انگیزی این داستان را بازمی‌گوید و همدلی و همدردی ما را با جمیله و عشق ممنوع او برمی‌انگیزد و بار دیگر نامکرر بودن حکایت عشق را به اثبات می‌رساند.