در خصوص چگونگی پیدایش جامعه انسانی و ماهیت سیر تکاملی آن، آرا و افکار بسیاری از سوی دانشمندان و جامعه شناسان مطرح گردیده است.
زیست شناسان انسان را به عنوان یکی از جانداران معرفی نموده‌اند. روانشناسان جنبه‌های روانی انسان را ملاک مطالعه خود قرار داده‌اند. برخی از صاحب نظران، وراثت و بعضی از ویژگی‌هایی که مربوط به پدر و مادر (نیاکان) به نسل‌های بعدی می‌رسد را ملاک قرار داده‌اند. اما ترقی علوم و پیدایش دانش‌های مختلف و گسترش دامنه تفکر انسانی خط بطلان بر نظرها و افکار اندیشمندانی کشید که معیارهای فرعی و غیر عمده مثل خصوصیات زیستی و غیر عینی، نژادی، وراثتی و غیره … را در تبیین رفتار و زندگی اجتماعی انسان‌ها مطرح نموده‌اند. انسانیت گرچه عنصری زیستی، عقلی و روحی می‌باشد لکن نه عامل زیستی و عقلی و خرد انسان و نه خصلت‌های غریزی و وراثتی او به تنهایی نمی‌تواند عامل اصلی در گرایش انسان به زیست اجتماعی به حساب آیند.
عناصر محیط های طبیعی و جغرافیایی نیز مانند: آب، هوا، خاک گرچه به عنوان منابع مادی که خداوند برای انسان به ودیعه نهاده در تداوم زندگی او عامل اساسی به حساب می‌آیند ،لکن زندگی اجتماعی و قواعد رفتار اجتماعی به جوامع بشری به هیچ وجه زائیده محیط های طبیعی و جغرافیایی نمی‌باشند.
انسان‌های اولیه تا حدودی تحت تأثیر محیط های طبیعی و جغرافیایی بودند اما به تدریج که توانایی فکری انسان فزونی یافت و توانست ابزار بسازد انسان و محیط اجتماعی بر محیط های طبیعی و جغرافیایی مسلط شدند. بنابر این انسان موجودی است با ویژگیهای فیزیکی و زیستی، روحی و روانی، عقلی و فکری، اجتماعی و فرهنگی لذا اساس پیدایش جامعه انسانی عبارت است از؛
۱. نیاز به زندگی کردن
۲. نیاز به زنده ماندن
۳. نیاز انسان‌ها به یکدیگر

فهرست مطالب؛
– اساس و بنیاد جامعه شناسی
– تعاریف جامعه شناسی
– وظایف یا کارکردهای جامعه
– تفاوت بین جامعه و اجتماع
– جامعه شناسی
– ویژگی‌های پدیده‌های اجتماعی
– رشته‌های علوم اجتماعی و رابطه آنها با جامعه شناسی
– قلمروی جامعه شناسی
– پدیده‌های اجتماعی و ماهیت پدیده‌های اجتماعی
– روش‌های معمول در تحقیقات جامعه شناسی
– جامعه شناسی در علوم انسانی
و … .