هنگامی که بشر دنیای پرتلاطم مادی را کنار می گذارد و یا به نوعی از آن جدا می شود و بر همه مظاهر زیبای دنیا پرده فراموشی می آویزد، به درون خود می رود و با خود می اندیشد و افکاری فراوان و گوناگون او را مشغول می دارد.
گاه، حیرت، شک و تردید و دریایی طوفانی از اوهام و خیال های رنگارنگ، آدمی را فرا می گیرد و گاه، تفکر و اندیشه و رجوع به عقل و خرد؛ این هاتف غیبی و سروش ربانی، او را به سوی حقیقت سوق می دهد. سیر اندیشه، مسیر اندیشه انسان را از تلاش برای یافت حقیقت و رهایی از سفسطه تا قرجام وی را به تصویر نوشته می کشد و نقد افکار سوفسطائیان و برخی از مکتب های غربی مانند: ایده آلیسم و پوزیتیویسم منطقی تا تبیین توحید و مراتب آن و شناخت رهبری و نقد دموکراسی موجود و ویژگی های حاکم و حکومت اسلامی و دوره های پنج گانه آن و منابع استنباط و حجیت آن و تبیین فلسفه تقلید و بحث های کلی معاد، برخی از اندیشه هایی است که در مسیر مطالعه این کتاب به دست می آید.